هوش مصنوعی در حال گسترش مرزهای جهان فیزیکی است

هوش مصنوعی اکنون قادر است نقاشی بکشد، رمان بنویسد، ویدیو بسازد و سمفونی خلق کند. اما آیا می‌تواند نحوه ساخت‌وساز ما را نیز دگرگون کند؟

هوش مصنوعی در حال گسترش مرزهای جهان فیزیکی است
Image Credits: Robert Lee Brackett III and Duks Koschitz

در معماری، معمولاً نوعی دوگانه‌سازی میان پروژه‌های ساخته‌شده و پروژه‌های نظری وجود دارد. آنچه قوانین فیزیکی در ساختمان‌های واقعی ممکن می‌سازد، با آنچه معماران در ذهن می‌پرورانند و طراحی می‌کنند—که اغلب با عنوان «معماری روی کاغذ» شناخته می‌شود—تفاوتی چشمگیر دارد. تخیل معماری مدت‌هاست که با کمک فناوری‌های طراحی رشد یافته و تقویت شده است، اما پیشرفت‌های اخیر در هوش مصنوعی باعث شده موج تازه‌ای از فعالیت‌های نظری پدیدار شود.

نمایشگاه اخیر «تبدیلات: هوش مصنوعی در آزمایش‌های معماری» در مؤسسه پرت (Pratt Institute) در بروکلین، مجموعه‌ای از آثار بیش از سی طراح و معمار را به نمایش گذاشت که در حال بررسی ظرفیت‌های تجربی، مولد و مشارکتی هوش مصنوعی برای گشودن افق‌های جدید در مطالعات معماری هستند. این معماران از مدت‌ها پیش، یعنی از زمانی که هوش مصنوعی هنوز به جریان اصلی تبدیل نشده بود، مشغول تحقیق و کار در این حوزه بوده‌اند.
جیسون وینیری-بین، اولیویا وین، استفن اسلاتر و هارت مارلو، معماران و برگزارکنندگان این نمایشگاه، توضیح می‌دهند که آثار ارائه‌شده در «تبدیلات» حاصل حلقه‌های بازخوردی میان گفتمان‌های معماری، تکنیک‌ها، قالب‌ها و رسانه‌های گوناگون—از تصویر و متن و انیمیشن گرفته تا رسانه‌های واقعیت ترکیبی و فناوری‌های ساخت—هستند. هدف این نمایشگاه نمایش پروژه‌هایی نیست که به‌زودی وارد فاز اجرایی شوند؛ معماران به‌خوبی می‌دانند چگونه با ابزارهای موجود سازه‌ای را طراحی و اجرا کنند. بلکه هدف نمایشگاه، ثبت و مستندسازی این مرحله‌ی آغازین و اکتشافی در تعامل معماری با هوش مصنوعی است.

تکنولوژی همواره به معماری کمک کرده تا مرزهای فرم و عملکرد را به چالش بکشد. از سال ۱۹۶۳، زمانی که نرم‌افزار Sketchpad به‌عنوان یکی از نخستین برنامه‌های طراحی معماری معرفی شد، معماران توانستند اشیاء را روی صفحه‌نمایش جابه‌جا کرده و ویرایش کنند. پس از آن، نقشه‌کشی دستی به‌سرعت جای خود را به مجموعه‌ای متنوع و روزافزون از نرم‌افزارها داد—نرم‌افزارهایی مانند Revit، SketchUp، و BIM که به طراحی پلان و مقطع، مدیریت مصرف انرژی ساختمان، ارتقای ساخت‌وساز پایدار، و انطباق با مقررات ساخت‌وساز کمک می‌کنند.

معمارانی که در نمایشگاه «تبدیلات» حضور دارند، با نگاهی متفاوت به هوش مصنوعی می‌نگرند. به گفته‌ی وینیری-بین، آن‌ها این فناوری نوظهور را بیشتر به‌عنوان «ابزاری جدید» تلقی می‌کنند تا تهدیدی برای حرفه‌ی خود، برخلاف برخی همکارانشان که از آن بیم دارند. او می‌گوید: «می‌دانم که این فناوری ممکن است برای بعضی‌ها نگران‌کننده باشد، [اما] من با زبان و فضای این گفتگو احساس آشنایی دارم.»

او همچنین می‌گوید هوش مصنوعی صرفاً به‌صورت خودکار کار را انجام نمی‌دهد: «برای رسیدن به نتیجه‌ای جالب و ارزشمند در استفاده از هوش مصنوعی، زمان زیادی لازم است. واژگان معماری من بسیار دقیق‌تر شده و حس بصری‌ام تحت فشار و تمرینی فشرده قرار گرفته—تمرینی برای عضلاتی که پیش‌تر تا حدی تحلیل رفته بودند.»

اولیویا وین نیز با او هم‌نظر است: «فکر می‌کنم این‌ها ابزارهایی بسیار قدرتمند برای معماران و طراحان هستند. آیا فکر می‌کنم که تمام آینده‌ی معماری به آن وابسته است؟ نه، اما قطعاً آن را به‌عنوان ابزاری می‌دانم که می‌تواند تاریخ بلند و متنوع رسانه‌ها در معماری را گسترش دهد—ابزاری نه فقط برای نمایش آثار، بلکه برای تولید و زایش ایده‌های نو.»

اندرو کودلس، دانشکده معماری و طراحی هاینز این تصویر که بخشی از مجموعه «وضوح شهری» است، به‌گفته‌ی کودلس نشان می‌دهد مدل هوش مصنوعی Stable Diffusion قادر نیست بر خلق یک تصویر واقع‌گرایانه تمرکز کند، و در عوض، ویژگی‌هایی را که در فضای نهان محلی برجسته‌اند، به‌طور تکراری بازتولید می‌کند.

مارتین سامرز، کالج طراحی دانشگاه کنتاکی سامرز می‌گوید: «بیشتر سیستم‌های هوش مصنوعی در تلاش‌اند تا واقعیت را بازسازی کنند، اما من ترجیح می‌دهم از توهم‌ها و برداشت‌های نادرست آن لذت ببرم—خطاها، اختلال‌ها و زیرمنطق‌هایی که در دل یک واقعیت واسطه‌مند آشکار می‌شوند.»

جیسون لی، مؤسسه پرت لی می‌گوید: «من معمولاً از هوش مصنوعی برای تولید نسخه‌های تکرارشونده یا اتودهایی با وضوح بالا استفاده می‌کنم. همچنین در حال آزمایش این هستم که تا چه اندازه می‌توان واقع‌گرایی را با روش‌های انتزاعی‌ترِ بازنمایی تلفیق کرد.»

Credits: "AI is pushing the limits of the physical world" By Allison Arieff, published in MIT Technology Review

Read the article here: https://www.technologyreview.com/2025/04/21/1114764/ai-artificial-intelligence-architecture-building/

Read more