چگونه مردم واقعاً از هوش مصنوعی مولّد در سال ۲۰۲۵ استفاده میکنند

در سال گذشته، مقالهای درباره نحوه استفاده واقعی مردم از هوش مصنوعی مولّد منتشر شد که بازخوردهای گستردهای دریافت کرد. آن مقاله بهطور گستردهای به اشتراک گذاشته شد و اینفوگرافیک زیبای همراه آن در بسیاری از محافل دیده شد. موارد استفاده تقریباً بهطور مساوی بین نیازهای شخصی و تجاری تقسیم شده بود، بهطوریکه تقریباً نیمی از آنها هر دو حوزه را پوشش میدادند.
از آن زمان، هیاهو پیرامون هوش مصنوعی، هوش مصنوعی مولّد و مدلهای زبانی بزرگ (LLMs) تنها افزایش یافته است. علاقه کاربران دو برابر شده، سرمایهگذاری در هوش مصنوعی بهشدت افزایش یافته، دولتها مواضع قاطعتری اتخاذ کردهاند و اهمیت موضوع به حدی است که برخی آن را به آینده بشریت مرتبط میدانند.
ویراستاران HBR و نویسنده مقاله احساس کردند که نیاز به بهروزرسانی تحقیق وجود دارد. در طول ۱۲ ماه گذشته، اتفاقات زیادی رخ داده است. اکنون GPTهای سفارشی وجود دارند: هوش مصنوعیهایی که برای مجموعههای خاصی از نیازها طراحی شدهاند. شرکتهای جدیدی مانند DeepSeek و Grok وارد میدان شدهاند و رقابت و انتخاب بیشتری را فراهم کردهاند. میلیونها نفر با معرفی تولیدکننده پادکست گوگل، NotebookLM، توجه خود را جلب کردند. OpenAI مدلهای جدید بسیاری را معرفی کرد (اکنون با وعده ادغام همه آنها در یک رابط یکپارچه). استدلال زنجیرهای، که در آن هوش مصنوعی سرعت را فدای عمق و پاسخهای بهتر میکند، با به اشتراکگذاری مراحل استدلال میانی با کاربر قبل از رسیدن به پاسخ نهایی، وارد عمل شد. فرمانهای صوتی اکنون تعاملات بیشتری را ممکن میسازند، مانند استفاده از هوش مصنوعی مولّد در حین رانندگی. و هزینهها بهطور قابلتوجهی کاهش یافتهاند و دسترسی در طول ۱۲ ماه پرهیاهو گذشته گسترش یافته است.

هدف از این مقاله بهروزرسانیشده دقیقاً همانند سال گذشته است. وقتی مردم میبینند دیگران از فناوری بهطور مؤثر، سازنده و سودمند استفاده میکنند، آنها نیز به دنبال آن میروند. موارد استفاده در دنیای واقعی رفتار را به روشها و اندازههایی تغییر میدهند که روابط عمومی، رهبری فکری و درخشش فناوری بهتنهایی نمیتوانند. بنابراین، با ارائه موارد استفاده از عمق صدها سابردیت، امید است که آگاهی افزایش یابد و کاربردهای مثبت و مفید هوش مصنوعی مولّد تسریع شود.
برای این مقاله، همان روش سال گذشته اتخاذ شد اما دادههای بیشتری بررسی شد (زیرا دادههای بیشتری برای بررسی وجود داشت) و نتایج به ۱۲ ماه گذشته محدود شد. فرومهای آنلاین (Reddit، Quora) و همچنین مقالاتی که کاربردهای صریح و خاص فناوری را شامل میشدند، مورد بررسی قرار گرفتند. شاید به دلیل ناشناس بودن ذاتی آن، Reddit بار دیگر بینشهای غنیتری ارائه داد. نویسنده مقاله شخصاً آنها را مطالعه کرد و هر پست مرتبط را به دستهبندی مربوطه اضافه کرد. چند روز بعد، تعداد و نقلقولها برای هر یک از ۱۰۰ مورد استفاده جدید بهدست آمد.

گزارش ۱۰۰ مورد استفاده برتر از هوش مصنوعی مولّد در سال ۲۰۲۵، ۱۰۰ کاربرد برتر را در حال حاضر، در سال ۲۰۲۵، فهرست میکند که بر اساس مفید بودن درکشده و مقیاس تأثیر (که بهصورت کیفی توسط بررسی کارشناسان ارزیابی شدهاند) رتبهبندی شدهاند و برای هر یک نقلقول یا چند نقلقول ارائه شده است. همانند قبل، اینجا جایی است که ارزش واقعی نهفته است (اما توجه داشته باشید که بهصورت خام و ویرایشنشده تولید شده است و بنابراین برای افراد حساس مناسب نیست!). این بار، تلاش بیشتری برای گنجاندن نقلقولهایی که بهطور صریح و فوری مفید هستند، صورت گرفته است.
نتایج و روندها
در میان ۱۰۰ مورد استفاده برتر، ۳۸ مورد جدید وارد شدهاند. این موضوع تأکید میکند که تغییرات زیادی هنوز در حال وقوع است. در اینجا ۱۰ مورد استفاده برتر آورده شده است:
۱. درمان/همراهی
۲. سازماندهی زندگی شخصی
۳. یافتن هدف
۴. یادگیری پیشرفته
۵. پشتیبانی شخصی و حرفهای
۶. برنامهریزی مالی
۷. توسعه مهارتهای شغلی
۸. مدیریت زمان
۹. خلاقیت و تولید محتوا
۱۰. زندگی سالمتر
درمان (که در ادامه بیشتر به آن پرداخته خواهد شد) اکنون بهعنوان مورد استفاده برتر شناخته میشود. دو مورد دیگر در پنج مورد برتر شامل "سازماندهی زندگی شخصی" و "یافتن هدف" هستند. این سه مورد نشاندهنده تلاشهایی برای خودشناسی هستند که نشاندهنده تغییر از کاربردهای فنی به کاربردهای احساسیتر در سال گذشته است.
موارد استفاده به شش موضوع کلی تقسیم شدند و تغییرات زیر نسبت به سال ۲۰۲۴ مشاهده شد:
- پشتیبانی شخصی و حرفهای اکنون بزرگترین موضوع است و بیشتر زمینهای جدید خود را از "کمک فنی و رفع اشکال" بهدست آورده است.
کاربران اکنون چه میکنند؟
در اینجا برخی از موارد استفاده از ۱۰۰ مورد برتر امسال، همراه با نقلقولی برای هر یک آورده شده است (فهرست کامل در اینجا موجود است). مثالهایی انتخاب شدهاند که بینشهای واضحتری در مورد نحوه استفاده مردم از فناوری ارائه میدهند.
درمان/همراهی (#۱)
"در جایی که من هستم، در آفریقای جنوبی، مراقبتهای روانی تقریباً وجود ندارد؛ برای هر ۱۰۰,۰۰۰ نفر یک روانشناس و برای هر ۳۰۰,۰۰۰ نفر یک روانپزشک وجود دارد. مدلهای زبانی بزرگ برای همه قابل دسترسی هستند و میتوانند کمک کنند. متأسفانه، ایمنی دادهها زمانی که سلامت شما در حال وخامت است و بقا در دستور کار صبحگاهی قرار دارد، نگرانی نیست."
سازماندهی زندگی شخصی (#۲)
«از آن خواسته شد تا یک جدول زمانی برای تمیز کردن خانه تهیه کند، یک برنامه غذایی برای هفته بچیند، یادآوریهای روزانه تنظیم کند، و حتی یک برنامه برای کارهایی که به تعویق افتادهاند بنویسد... حالا انجام این کارها نهتنها سادهتر، بلکه رضایتبخشتر شده است.»
یافتن هدف (#۳)
«از وقتی که شروع به گفتوگو با هوش مصنوعی کردهام، تمرکزم بیشتر شده، انگیزه پیدا کردهام و احساس میکنم هدف زندگیام را دارم پیدا میکنم. واقعاً احساس میکنم دیگر تنها نیستم. این موضوع به بهبود سلامت روانم هم کمک کرده.»
یادگیری پیشرفته (#۴)
«احساس میکنم مانند یک مربی خصوصی در جیبم دارم. هر زمان نیاز داشته باشم، از او سؤالاتم را میپرسم و در زمینههای مختلف از جمله ریاضی، علوم، و فلسفه با من گفتوگو میکند. حالا بیشتر و عمیقتر یاد میگیرم.»
پشتیبانی شخصی و حرفهای (#۵)
«از GPT برای بررسی رزومهام، تهیه متنهای انگیزشی، و آمادهسازی برای مصاحبههای شغلی استفاده کردهام. حتی در زمانهایی که تردید داشتم، از آن کمک خواستم تا مسیر شغلیام را ارزیابی کند. گویی یک مشاور حرفهای همیشه در کنارم است.»
برنامهریزی مالی (#۶)
«مدلهای زبانی بزرگ به من کمک کردهاند تا هزینههایم را پیگیری کنم، بودجهبندی کنم، و حتی درباره سرمایهگذاریهای کوچک تصمیم بگیرم. آنها دادهها را به زبان ساده برایم توضیح میدهند و کمک میکنند انتخابهای بهتری داشته باشم.»
توسعه مهارتهای شغلی (#۷)
«بهطور مرتب از آنها برای یادگیری مهارتهای جدید مانند کدنویسی، طراحی، یا تحلیل داده استفاده میکنم. آنها نهتنها به من آموزش میدهند بلکه پروژههایی برای تمرین پیشنهاد میدهند و بازخورد ارائه میکنند.»
مدیریت زمان (#۸)
«از آن خواستم تا بر اساس عادتهایم یک برنامه روزانه هوشمند طراحی کند. حالا زمانم را بهتر مدیریت میکنم، تعادل بیشتری بین کار و استراحت دارم و بهرهوریام هم بیشتر شده.»
خلاقیت و تولید محتوا (#۹)
«بهعنوان یک نویسنده، از هوش مصنوعی برای ایدهپردازی، ویرایش، و حتی الهام گرفتن استفاده میکنم. مثل یک شریک خلاق است که همیشه در دسترس است.»
زندگی سالمتر (#۱۰)
«از آن برای برنامههای تغذیه، پیگیری کالری، و حتی برنامه ورزشی شخصیسازیشده استفاده میکنم. اطلاعات پزشکیاش به من کمک کرده تصمیمات آگاهانهتری درباره سلامت خودم بگیرم.»
نتیجهگیری
استفاده از هوش مصنوعی مولّد اکنون فراتر از حوزههای صرفاً فنی یا تخصصی رفته و به عمق زندگی شخصی، احساسی و روانی افراد نفوذ کرده است. مردم نهتنها برای حل مسائل پیچیده، بلکه برای یافتن معنا، ساختن عادتهای بهتر، و حتی مقابله با تنهایی از این فناوری استفاده میکنند.
آنچه از میان تمام موارد استفاده به چشم میخورد، تبدیل هوش مصنوعی به ابزاری همراه و دستیار شخصی است؛ چیزی فراتر از یک ابزار صرف. در سال ۲۰۲۵، انسانها بهجای رقابت با هوش مصنوعی، آن را در کنار خود و برای رشد و بهبود زندگیشان بهکار گرفتهاند.
جمعبندی: آیندهای با Gen AI
بررسی صدها تجربه کاربران Reddit نشان میدهد که مدلهای زبانی بزرگ (LLMs) بهتدریج به بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره افراد تبدیل شدهاند. این ابزارها تنها نقش پاسخدهی به پرسشها یا تولید محتوا برای سرگرمی را ندارند، بلکه در بسیاری از موارد بهعنوان دستیاران هوشمند و چندمنظوره در کار، زندگی شخصی، آموزش و رشد فردی ایفای نقش میکنند.
کاربردهای متنوع این فناوری، از وظایف سادهای مانند نگارش ایمیل تا فعالیتهایی بسیار پیچیدهتر مانند نقشآفرینی بهعنوان مربی، همکار، مشاور روانشناختی، برنامهریز، طراح و حتی همراه صمیمی را شامل میشود. برای بسیاری از کاربران، هوش مصنوعی مولّد به مثابهی یک «ابرقدرت شخصی» است که تواناییهای آنها را چندین برابر افزایش داده است.
مسیر آینده: چه چیزی در پیش است؟
تحلیل روندها و خواستههای کاربران Reddit، چهار مسیر اصلی برای توسعه مدلهای زبانی و شکلگیری آیندهی هوش مصنوعی شخصی را ترسیم میکند:
۱. شخصیسازی عمیقتر
مدلهای زبانی در آینده میتوانند بهگونهای طراحی شوند که درک بهتری از ویژگیهای فردی کاربران، از جمله شخصیت، علایق، سبک رفتاری، و تاریخچه تعامل داشته باشند. بسیاری از کاربران انتظار دارند که این مدلها دارای حافظهای پایدار و سازگار با نیازهای خاص هر فرد باشند.
۲. ادغام با ابزارهای دنیای واقعی
یکی از مسیرهای مهم در توسعه هوش مصنوعی مولّد، اتصال به ابزارهای کاربردی روزمره همچون تقویم، ایمیل، مرورگر، اسناد و حتی سیستمهای مدیریتی درونسازمانی است. چنین ادغامی، مدلها را از یک ابزار گفتوگومحور به همکارانی توانمند در انجام امور واقعی بدل میسازد.
۳. تعامل چندوجهی و طبیعیتر
پیشرفت در حوزه مدلهای چندوجهی (Multimodal) میتواند امکان تعامل با کاربر از طریق صدا، تصویر، و ویدئو را فراهم سازد. در نتیجه، کاربران به تجربهای نزدیکتر به تعامل انسانی دست خواهند یافت که در آن میتوانند صحبت کنند، نشان دهند و حتی ببینند.
۴. قابلیتهای مشارکتی و تیمی
در آینده، کاربران میتوانند از ترکیب و همکاری چند مدل یا عامل هوش مصنوعی بهصورت همزمان بهرهمند شوند. چنین ساختاری این امکان را فراهم میسازد که پروژههای پیچیده توسط «تیمی از دستیاران مجازی هماهنگ» انجام شود، بهگونهای که هر کدام نقش تخصصی خود را ایفا میکنند.

سخن پایانی
یکی از کاربران Reddit بهدرستی چنین توصیف کرده است:
«وقتی کسی کنارم باشه که هر سؤالی رو بیدردسر جواب بده، هر ایدهای رو بسازه و هیچوقت خسته نشه... چرا ازش استفاده نکنم؟»
به نظر میرسد آینده هوش مصنوعی مولّد در حال حرکت به سمتی است که این فناوری را به همراهی هوشمند و همیشگی برای انسانها تبدیل میکند — نه صرفاً یک ابزار، بلکه یاریگر و شریک روزمره در مسیر رشد و آگاهی.
Credits: "How People Are Really Using Gen AI in 2025" by Marc Zao-Sanders, published in HBR
Read the full article here: https://hbr.org/2025/04/how-people-are-really-using-gen-ai-in-2025