خودروسازان برقی چینی در حال سرمایهگذاری گسترده بر روی رباتهای انساننما هستند
دانش فنی پیشرفته و زنجیرههای تأمین گسترده، خودروسازان برقی چین را در این حوزه پیشتاز کرده است.

در جشن سال نو ۲۰۲۵ شبکه تلویزیونی CCTV، رویدادی که هر سال بیش از یک میلیارد نفر در چین به تماشای آن مینشینند، ۱۶ ربات انساننما روی صحنه رفتند. این رباتها با پوشیدن کتهایی با طرحهای گلدار رنگارنگ، بخشی از رقص سنتی یانگکو در شمال شرقی چین را اجرا کردند و در هماهنگی کامل با رقصندگان انسانی، دستمالهای قرمز را در هوا چرخاندند. اما این رباتها در اصل برای چنین اجرایی ساخته نشده بودند. شرکت یونیتری (Unitree)، سازنده این رباتها، آنها را برای کاربردهای عمومی توسعه داده است و هماکنون از آنها در صنعت خودروی برقی چین استفاده میشود.
با کاهش تب و تاب رقابت در بازار خودروی برقی چین و باقی ماندن تنها چند بازیگر اصلی، خودروسازان بزرگ این کشور در حال ورود به حوزه رباتیک انساننما هستند. این تغییر مسیر نه تنها یک الزام مالی است، بلکه به لطف مزایای قابلتوجهی که خودروسازان چینی در این بخش دارند، روندی منطقی و اجتنابناپذیر به نظر میرسد. آنها از زنجیرههای تأمین گسترده و سالها تجربه در توسعه فناوریهای پیشرفته برخوردارند و این موضوع باعث شده است که به سرعت به این حوزه جدید ورود کنند.
رباتهایی مانند مدل H1 که در جشن سال نو اجرا داشتند، اکنون به لطف همکاری یونیتری با خودروسازانی نظیر BYD و XPeng وارد کارخانههای تولید خودروی برقی چین شدهاند. اما این فقط آغاز راه است؛ اکنون شرکتهای خودروساز چینی نهتنها از این رباتها بهره میبرند، بلکه خود به تولید آنها نیز روی آوردهاند. برای مثال، گروه خودروسازی GAC، که یک شرکت دولتی است، رباتی به نام GoMate را توسعه داده که برای نصب سیمکشی خودروها در خطوط تولید به کار میرود. این شرکت قصد دارد تا سال ۲۰۲۶ این ربات را به تولید انبوه برساند و از آن در کارخانهها و انبارها استفاده کند.
در همین حال، شرکت Nio، استارتاپی که به دلیل شبکه تعویض باتریهای خود شهرت دارد، علاوه بر همکاری با شرکت رباتیک UBTech، یک تیم تحقیق و توسعه داخلی نیز برای ساخت رباتهای انساننما تشکیل داده است.
چین؛ پیشتاز در تولید رباتهای انساننما
بر اساس آمار مؤسسه تحقیقات صنعتی رسانه New Strategy مستقر در شنژن، تا ژوئن ۲۰۲۴ بیش از ۱۶۰ شرکت تولیدکننده رباتهای انساننما در سراسر جهان وجود داشتند. از این میان، بیش از ۶۰ شرکت در چین، بیش از ۳۰ شرکت در ایالات متحده و حدود ۴۰ شرکت در اروپا مستقر بودند. چین نه تنها بیشترین تعداد تولیدکنندگان را دارد، بلکه به دلیل حمایت گسترده صنعت خودروی برقی از این شرکتهای رباتیک، در این حوزه جایگاه ویژهای پیدا کرده است.
چین، به لطف سیاستهای حمایتی دولت و سرمایهگذاریهای گسترده بخش فناوری، به بزرگترین تولیدکننده و بازار خودروهای برقی در جهان تبدیل شده است. در سال ۲۰۲۴، ۵۴٪ از خودروهای فروختهشده در چین برقی یا هیبریدی بودند، در حالی که این میزان در ایالات متحده تنها ۸٪ بود. علاوه بر این، چین اولین کشوری شد که تولید سالانه ۱۰ میلیون خودروی انرژی نوین (NEV) را محقق کرد؛ دستهای که شامل تمامی خودروهای الکتریکی، چه بهصورت کاملاً برقی و چه بهصورت هیبریدی، میشود.
شرکتهای پیشرو در این صنعت، از جمله Li Auto، XPeng و Nio، که همگی در حدود یک دهه پیش تأسیس شدهاند، اکنون به نامهای شناختهشدهای در صنعت خودرو و فناوری تبدیل شدهاند. همچنین، خودروسازان سنتی مانند BYD و Geely که به تولید خودروهای برقی روی آوردهاند، به لطف مهندسی پیشرفته و قابلیتهای رانندگی مبتنی بر هوش مصنوعی، به بازیگران بزرگ دنیای فناوری تبدیل شدهاند.
کاهش سودآوری در بازار خودروهای برقی؛ دلیلی برای ورود به رباتیک
با وجود رشد سریع بازار خودروهای برقی، حاشیه سود این صنعت در حال کاهش است. بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳، تعداد شرکتهای تولیدکننده خودروهای انرژی نوین در چین از بیش از ۴۸۰ شرکت به حدود ۴۰ شرکت کاهش یافت. این کاهش ناشی از ادغام شرکتها و ورشکستگی بسیاری از آنها بوده است.
بر اساس دادههای اداره ملی آمار چین، از سال ۲۰۲۱، حاشیه سود صنعت خودروسازی این کشور از ۶.۱٪ به ۴.۶٪ کاهش یافته است. در سال گذشته نیز بسیاری از خودروسازان برقی چین موجی از تعدیل نیرو را تجربه کردند. رقابت شدید در قیمت و فناوری به اوج خود رسیده است، بهطوریکه شرکتهایی مانند BYD ویژگیهای پیشرفته رانندگی خودکار را در مدلهایی با قیمتهای بسیار رقابتی ارائه میکنند.
این شرایط خودروسازان را مجبور کرده است به دنبال مسیرهای جدیدی برای تأمین مالی و رشد باشند. به گفته یاو جیا، پژوهشگر رباتیک در صندوق صنعتی Aegon:
"شرکتهای خودروسازی اکنون مجبورند هزینههای خود را کاهش دهند و همزمان روایتهایی بسازند که اعتماد سرمایهگذاران را تقویت کند—و این دو عامل آنها را به سمت توسعه رباتهای انساننما سوق داده است."
تلاقی فناوری خودروهای برقی و رباتیک
ورود خودروسازان به عرصه رباتیک انساننما تنها یک تصمیم مالی نیست؛ بلکه همپوشانی فناوریهای این دو حوزه نیز به این تغییر مسیر کمک کرده است. هر دو حوزه به قابلیتهایی مانند درک محیط، تعامل با اشیا و پردازش اطلاعات نیاز دارند.
فناوریهایی مانند لیدار و دوربینهای عمقسنج که ابتدا برای رانندگی خودکار توسعه داده شده بودند، اکنون در رباتیک نیز به کار گرفته میشوند. به عنوان مثال، ربات Iron شرکت XPeng از همان الگوریتمهای برنامهریزی مسیر و تشخیص اشیا که در خودروهای این شرکت استفاده میشود، بهره میبرد و قادر است در محیطهای کارخانهای با دقت بالا حرکت کند.
فناوری باتری نیز یکی از حوزههای کلیدی در این میان است. ربات GoMate شرکت GAC از باتریهای مشابه با خودروهای برقی استفاده میکند و میتواند تا شش ساعت کار کند، که آن را برای شیفتهای طولانی کارخانهای ایدهآل میسازد.
چین؛ رهبر آینده صنعت رباتیک؟
بر اساس گزارش مورگان استنلی، چین ۶۳٪ از زنجیره تأمین جهانی قطعات رباتهای انساننما را در اختیار دارد که شامل محرکهای مکانیکی و فرآوری عناصر کمیاب است. این مزیت باعث شده است چین بتواند رباتهایی با قیمت کمتر از رقبای بینالمللی تولید کند. برای مثال، ربات H1 شرکت یونیتری با قیمت ۹۰ هزار دلار عرضه میشود، در حالی که مدل Atlas شرکت بوستون داینامیکس قیمتی بیش از دو برابر دارد.
با این حال، چین همچنان در برخی حوزهها مانند توسعه تراشهها و هوش مصنوعی نسبت به شرکتهای بینالمللی مانند انویدیا، TSMC، پالانتیر و کوالکام عقبتر است.
با حمایت دولت از طریق طرح Robotics+ و ارائه یارانههای تحقیق و توسعه، چین در مسیر تبدیل شدن به رهبر جهانی در صنعت رباتیک و خودکارسازی گام برمیدارد.
وانگ شینگشینگ، مدیرعامل یونیتری، در مصاحبهای گفت:
"رباتیک همان جایی است که خودروهای برقی یک دهه پیش بودند—میدان نبردی به ارزش هزاران میلیارد یوان که در انتظار تصاحب است."
Credit: China’s electric vehicle giants are betting big on humanoid robots, By Caiwei Chen, published in MIT Technology Review.
Read full article here: https://www.technologyreview.com/2025/02/14/1111920/chinas-electric-vehicle-giants-pivot-humanoid-robots/