انسان‌ها در پسِ پردۀ ربات‌ها
ربات‌های کنترل از راه دور در مقیاس وسیع، حتی اگر سال‌ها تا تحقق کامل آن‌ها باقی مانده باشد، می‌توانند نگرش ما را نسبت به کار و خودکارسازی به‌طور بنیادین تغییر دهند
آیا یک ربات نیمه‌خودکار برای خانه‌تان می‌خرید؟
تصور کنید که می‌توانید با پرداخت ۱۵,۰۰۰ دلار یک ربات خریداری کنید که در انجام کارهای روزمره‌ی خانه به شما کمک کند. اما یک نکته‌ی مهم وجود دارد: این ربات در ۸۰ درصد مواقع قادر به انجام وظایفش به‌تنهایی نیست و هوش مصنوعی آن هنوز به‌اندازه‌ای پیشرفته نشده که بتواند کاملاً مستقل عمل کند. بنابراین، هر زمان که نیاز به کمک داشته باشد، یک اپراتور انسانی از راه دور، که ممکن است در فیلیپین مشغول کار باشد، آن را هدایت می‌کند تا بتواند در خانه‌ی شما حرکت کند، میز را جمع کند یا خریدهای شما را در قفسه‌ها قرار دهد.
آیا حاضرید چنین رباتی را به خانه‌ی خود بیاورید؟
این پرسشی است که در مقاله‌ی جدید من برای مجله مطرح شده است. مقاله‌ای که امروز به‌صورت آنلاین منتشر شده و به این موضوع می‌پردازد که آیا ما می‌توانیم به ربات‌های انسان‌نما آن‌قدر اعتماد کنیم که آن‌ها را به حریم خصوصی خود راه دهیم—به‌ویژه اگر این ربات‌ها بخشی از یک مدل کاری نامتقارن باشند که در آن، کارگران کم‌درآمد از کشورهای دیگر از راه دور و از طریق رابط‌های رباتیک، وظایف فیزیکی ما را انجام دهند.
در این مقاله، داستان شرکت رباتیکی به نام Prosper را روایت کرده‌ام که تلاش گسترده‌ای را برای ساخت یک ربات خانگی قابل اعتماد به نام آلفی (Alfie) انجام داده است. این شرکت برای طراحی این ربات، از طراحان سابق پیکسار و پیشخدمت‌های حرفه‌ای کمک گرفته تا محصولی را توسعه دهد که بتواند اعتماد کاربران را جلب کند.
اما در پسِ این نوآوری، یک پرسش بزرگ‌تر نهفته است: آیا ما در آستانه‌ی یک تحول بنیادین در دنیای کار و اشتغال هستیم؟
تحول در دنیای کار: ترکیب انسان، ربات و کنترل از راه دور
ربات‌ها برای دهه‌ها در خطوط مونتاژ و محیط‌های صنعتی که نسبتاً قابل پیش‌بینی هستند، عملکرد موفقی داشته‌اند. اما در چند سال اخیر، پیشرفت در هوش مصنوعی به آن‌ها امکان داده است که وظایف خود را سریع‌تر یاد بگیرند و بتوانند در محیط‌های پیچیده‌تری، مانند انبارها، مشغول به کار شوند.
اکنون، برخی از شرکت‌های پیشرو به‌دنبال یک تحول بزرگ‌تر هستند. آن‌ها قصد ندارند ربات‌هایی کاملاً مستقل بسازند که بتوانند بدون هیچ کمک انسانی همه‌ی کارها را انجام دهند. در عوض، آن‌ها می‌خواهند ربات‌هایی نسبتاً توانمند توسعه دهند که در مواقع لزوم از کمک انسان‌ها بهره ببرند.
مدل کسب‌وکار این شرکت‌ها این است که ترکیبی از رباتیک و اپراتورهای انسانی از راه دور ایجاد کنند. این روش، اگر موفق باشد، می‌تواند دامنه‌ی خودکارسازی را به مشاغلی گسترش دهد که پیش‌تر تصور می‌شد هرگز قابل خودکارسازی نیستند—از جمله نظافت هتل‌ها، مراقبت‌های بیمارستانی و کارهای خدماتی در خانه‌ها.
شاریق هاشمه (Shariq Hashme)، بنیان‌گذار و مدیرعامل Prosper، در گفت‌وگویی با من گفت:
«تقریباً هر کار فیزیکی که در فضای داخلی ساختمان‌ها انجام می‌شود، می‌تواند هدف این فناوری باشد.»
ادغام برون‌سپاری و خودکارسازی: تغییری که آینده‌ی کار را متحول می‌کند
تا امروز، تصور ما این بود که برون‌سپاری و خودکارسازی، دو نیروی جداگانه در بازار کار هستند. مشاغل یا به کشورهای دیگر منتقل می‌شدند، یا با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، به‌طور کامل خودکارسازی می‌شدند—اما نه هر دو به‌صورت همزمان.
برای مثال، شغلی مانند نظافت اتاق‌های هتل که نه امکان برون‌سپاری داشت و نه می‌شد آن را به‌طور کامل خودکار کرد، تا پیش از این، در معرض تهدیدی جدی نبود. اما حالا، شرکت‌هایی مانند Prosper در حال ادغام این دو روند هستند و می‌خواهند مشاغل خدماتی را به کشورهای کم‌درآمد منتقل کنند، بدون این‌که نیازی به خودکارسازی کامل آن‌ها داشته باشند.
این ایده بلندپروازانه، بدون شک چالش‌های زیادی دارد. ربات‌ها هنوز هم در حرکت در محیط‌های پیچیده مانند هتل‌ها و بیمارستان‌ها با مشکل مواجه‌اند، حتی اگر از راه دور کنترل شوند. تغییر این وضعیت سال‌ها طول خواهد کشید. اما روند پیشرفت تکنولوژی نشان می‌دهد که ربات‌ها در آینده‌ی نزدیک چابک‌تر خواهند شد و سیستم‌های کنترل از راه دور نیز بهبود خواهند یافت.
در نهایت، اگر این فناوری به‌اندازه‌ی کافی خوب عمل کند، ممکن است شاهد دگرگونی اساسی در ساختار بازار کار باشیم.
پیامدهای اجتماعی و اقتصادی: نبرد جدیدی در راه است
این تغییرات چه تأثیری بر جامعه خواهند داشت؟
۱. مبارزات جدید برای حفظ حقوق کارگران
امسال، اعتراضات مربوط به هوش مصنوعی بیشتر حول محور خودکارسازی بنادر و تأثیر هوش مصنوعی مولد بر آثار هنری متمرکز بود. اما در آینده، کارگران حوزه‌ی خدمات، هتل‌داری و بهداشت نیز ممکن است به صف مبارزان علیه خودکارسازی بپیوندند، زیرا شغل‌هایشان در معرض تهدید قرار می‌گیرد.
۲. تعریف جدیدی از حریم خصوصی
اگر چنین ربات‌هایی به خانه‌های ما راه پیدا کنند، مردم باید با این واقعیت کنار بیایند که یک فرد غریبه از آن سوی دنیا، زندگی روزمره‌ی آن‌ها را خواهد دید—و حتی لباس‌های کثیف‌شان را مرتب خواهد کرد!
۳. جمع‌آوری گسترده‌ی داده‌های آموزشی
برای این که ربات‌ها بتوانند در محیط‌های جدید حرکت کنند، به داده‌های آموزشی نیاز دارند. در سال جاری، شرکت‌ها در رقابت برای جمع‌آوری داده‌های جدید هستند تا به ربات‌ها آموزش دهند که چگونه در مکان‌های مختلف کار کنند. برای تحقق ایده‌ی ربات‌های کنترل از راه دور، این شرکت‌ها باید داده‌های آموزشی از بیمارستان‌ها، هتل‌ها، محیط‌های کاری و خانه‌ها جمع‌آوری کنند.
آینده‌ی رباتیک: دنیایی که انسان و ربات به هم گره خورده‌اند
تحولات در حوزه‌ی رباتیک با سرعتی غیرقابل پیش‌بینی در حال وقوع است. اگر روند پیشرفت به همین شکل ادامه یابد، ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور، شاهد دنیایی باشیم که در آن نیروی کار انسانی و ربات‌های کنترل‌شده از راه دور، به‌طور کامل در هم آمیخته‌اند.
این آینده، پر از فرصت‌ها و چالش‌های جدید خواهد بود. اما آیا ما برای آن آماده‌ایم؟
Credits: "The humans behind the robots" By James O'Donnell, published in MIT Technology Review
Read here: https://www.technologyreview.com/2024/12/24/1109523/the-humans-behind-the-robots/
